Inhoud

• Wat zijn doorligwonden?
• Kan ik er zelf iets tegen doen?
• Wat kan de apotheker voor mij doen?
• In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?
• Welke medicijnen worden gebruikt bij

Doorligwonden

Wat zijn doorligwonden?

Decubitus is een beschadiging van de huid door druk.

Decubitus komt vooral voor bij mensen die lang op bed liggen (of in een rolstoel zitten) en moeilijk zelf van houding kunnen veranderen. Op de plekken van de huid waar het lichaam op rust, knelt de huid. Als de druk lang duurt kunnen er rode plekken, blaren en wonden ontstaan. Dit noemen we doorligplekken.

Decubitus kan veel ongemak en pijn veroorzaken. Doorligplekken hebben veel verzorging nodig. Het herstel duurt soms lang. Probeer daarom alles te doen om doorliggen te voorkomen.

Laat uw partner of verzorger deze informatie lezen. Dan kan hij of zij u hierbij helpen.  

 

Decubitus ontstaat door druk op de huid. Gewoonlijk veranderen we bij liggen of zitten regelmatig van houding zodat hetzelfde stuk huid nooit lang bekneld raakt. Dat doen we ongemerkt, ook in onze slaap. 

Maar als u bij liggen of zitten moeilijk zelf van houding kunt veranderen, dan raakt de huid te lang bekneld. Op de plekken van de huid waar het lichaam op rust, worden de kleine bloedvaten dichtgedrukt. De huid en/of de lagen onder de huid (vet, spieren, pezen, bot) gaan stuk en sterven af.

Decubitus kan op iedere leeftijd ontstaan. De kans op doorliggen is groter:

• op oudere leeftijd, vooral boven de 65 jaar
• als u op bed moet liggen (of in een rolstoel zit) door een ziekte, operatie of ongeval
• als u moeilijk zelf van houding kunt veranderen door pijn, zwakte, verlamming of coma
• als u niet kunt voelen dat uw huid bekneld raakt
• als uw lichaam schuift of onderuitzakt (de huid raakt dan bekneld)
• als uw huid dun en droog is (de huid is dan extra kwetsbaar)
• als uw huid doorweekt is met zweet, urine en/of ontlasting (bij warmte, koorts, of niet kunnen ophouden van de urine of ontlasting)
• als u weinig vet of spieren heeft (door ondervoeding of ziekte)
• bij een slechtere gezondheid (bij ziekten zoals diabetes, hartfalen of COPD)

Kan ik er zelf iets tegen doen?

U kunt veel doen om te voorkomen dat doorligplekken ontstaan of erger worden. Lees de adviezen in Ik wil decubitus voorkomen. 

Deze adviezen blijven belangrijk, ook als u al een doorligplek heeft. Zo voorkomt u te veel druk op de huid en kan de huid beter herstellen. Ligt u op bed (of zit u in een rolstoel) en kunt u moeilijk zelfstandig van houding veranderen? Neem dan ook contact op met de huisarts. De huisarts kan een ergotherapeut of verpleegkundig specialist wondzorg vragen om u persoonlijk advies te geven. Bijvoorbeeld over verschillende houdingen en hulpmiddelen om doorliggen te voorkomen.

Wat kan de apotheker voor mij doen?

Uw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.

• Receptcontrole

De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.

• Overzicht van uw medicijnen

Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.

• Delen van informatie over uw medicijnen met andere zorgverleners

Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.

• Begeleiding bij nieuwe geneesmiddelen

Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.

• Ondersteuning als u uw medicijnen weleens vergeet in te nemen

De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.

• Persoonlijk gesprek over uw medicijnen

Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.

• Medicatiebeoordeling

Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.

• Zelfzorg

Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.

• Bezorgservice

Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.

In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?

Welke medicijnen worden gebruikt bij

Zinkoxide
Zinkoxidesmeersel (zinkolie) wordt gebruikt om de randen van een doorligwond te beschermen.

Ontsmettingsmiddelen
Crème of verband met zilversulfadiazine wordt gebruikt om infecties van doorligwonden te bestrijden.